Ana içeriğe atla

19- BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ

BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ (1040-1157)

•İlk hükümdar Selçuk Bey’dir.
•Devlet tam anlamıyla Selçuk Beyin torunları Tuğrul ve Çağrı tarafından Horasan'da kurulmuştur.
•Tuğrul ve Çağrı beyler l040 Dandanakan Savaşı ile Gaznelilerin Horasan bölgesindeki etkinliğine son vermişlerdir.
•1015 ve 1018 yıllarında Çağrı Bey tarafından Anadolu’ya keşif amaçlı seferler düzenlenmiştir.
•Anadolu’da yapılan ilk önemli Selçuklu-Bizans savaşı Pasinler Savaşı’dır (1048).
•Tuğrul Bey Bağdat seferi ile Şii Büveyhoğulları’nın baskısı altında kalan Abbasi halifesine yardıma gidilmiştir.
•Bu gelişme, Selçukluların İslam dünyasının siyasi lideri hâline gelmesine yol açmış, halife, Tuğrul Bey’e “Doğu'nun ve Batı'nın hükümdarı” ünvanını vermiştir.
•Türk kültürünün İslâm kültürüyle kaynaşması Büyük Selçuklular Döneminde hız kazanmıştır. Fakat resmi dil olarak Farsça'yı kullanmışlardır.
•Ani Kalesi fethedilince halife tarafından Alp Arslan'a “Ebulfeth” (fethin babası) unvanı verilmiştir.
•Alparslan Dönemi'nde 1071 Malazgirt Savaş 'nda Bizanslılar mağlup edilmiştir.

Malazgirt Savaşının Sonuçları:
•Anadolu Türk yurdu olmaya başlamıştır.
•Bizans'ın İslâm dünyası üzerindeki baskısı son bulmuştur.
•Bizans’ın Anadolu’daki varlığı zarar görmüştür
•Avrupalılar tarafından, (1096-1270) Haçlı Seferleri‘nin düzenlenmesine ortam oluşmuştur.
•Türkiye Tarihi bu savaş sonunda başlamıştır.
•Anadolu'da Sultan Alparslan'ın komutanları tarafından, ilk Türk beylikleri kurulmuştur. (Danişmentliler, Mengücekliler, Saltuklular, Artuklular, Çaka Beyliği)

Diğer Gelişmeler
•Vezir Nizâm'ül Mülk ün girişimiyle Nizâmiye Medreseleri açılmıştır.
•Sultan Melikşah Dönemi’nde en parlak zamanını yaşayan devlet, imparatorluk özelliği kazanmıştır.
•Selçuluklarda Ikta Sistemi uygulanmış, böylece tarımsal üretimin sürekliliği ve askeri giderlerin karşılanması sağlanmıştır.
•Melikşah adına Ömer Hayyam tarafından güneş yılı esaslı Celâli Takvimi hazırlanmıştır.
•Sultan Melikşah Dönemi'nde. Hasan Sabbah önderliğinde başlayan batıni hareketi sonucunda Selçukluların siyasi istikrarı büyük zarar görmüştür.
•Melikşah'tan sonra imparatorluk yıkılma sürecine girmiş, 1141 Katvan Savaşında Karahitaylara (Moğollar) yenilmeleri yıkılışı hızlandırmıştır.

Batıniler:
•Bu dönemde bir sorun olarak Selçukluların karşısına çıktılar. Kuran ayetlerinin bilinen anlamlarının dışında görünmeyen anlamlarının da olduğunu ileri süren Batıniler, Hasan Sabbah tarafından teşkilatlandırılmıştır.
•Ayetleri kendi istekleri doğrultusunda yorumlayan bu örgüt, Türk devlet adamlarına suikastlar gerçekleştirerek Türk devletlerine oldukça büyük zararlar vermişlerdir.

Büyük Selçuklu Devleti’nin Yıkılma Nedenleri
•Devletin sınırlarının çok genişlemesi üzerine merkezi otoritenin tam olarak korunamaması
•Taht kavgalarının yaşanması
•Meliklerin (prens) eğitmeni olan atabeylerin bulundukları mevkii kullanarak bağımsız hareket etmeleri
•Yönetim kademelerinde daha çok İranlılara (Farslılar) görev verilerek Türkmenlerin küstürülmesi
•Batıni tarikatının devlet adamlarına yönelik suikast faaliyetlerinde bulunması
•Abbasi halifelerinin, eski güçlerine kavuşmak için gizlice Büyük Selçuklular aleyhine çalışmaları

Büyük Selçuklu Devleti’nden Ayrılan Devletler
Büyük Selçuklu Devleti’nin merkezî otoritesinin zayıflaması, daha önce Selçuklu yönetimine bağlı olan devletlerin bağımsızlıklarını ilan etmelerine yol açmıştır.

Bunlar:
•Anadolu Selçukluları
•Suriye Selçukluları
•Kirman (İran) Selçukluları
•Irak Selçukluları
•Horasan Selçukluları

Atabeylikler

Meliklerin yanında "atabey" adında devlet tecrübesine sahip kişiler bulundurulmuş, bunlar şehzadelerin yetiştirilmesinden sorumlu olmuştur. Atabeyler, merkezî otoritenin zayıfladığı dönemlerde şehzadeleri etkileri altına almış ve bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir.

Bunlar:
•Şam Atabeyliği (Böriler)
•Musul Atabeyliği (Zengiler)
•Fars Atabeyliği (Salgurlular)
•Erbil Atabeyliği (Beg Teginoğulları)
•Azerbaycan Atabeyliği (İdenizoğulları)

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

GÜNCEL TARİH DERSİ SLAYTLARI ve TYT KURS SLAYTLARI

SLAYTLARIMIZI İNCELEMEDEN KARAR VERMEYİN. 2023 GÜNCEL   ÖRNEK SLAYTLARIMIZ SAYFANIN ALTINDADIR. % 100 YENİ DERS KİTAPLARI İLE UYUMLU YENİ MÜFREDATA UYGUN HARİTA+ GÖRSEL   + TEST  + ÖZET AKILLI TAHTA İLE % 100 UYUMLU OKUL İÇİN DERS SLAYTLARI (39 SLAYT ve  PDF)   TYT KURS SLAYTLARI (23 SLAYT ve PDF ) NOT: TYT KURS SLAYTLARI 2 FARKLI ŞEKİLDE HAZIRLANDI.  1. DOSYA ESKİ MÜFREDETA GÖRE KRONOLOJİK OLARAK HAZIRLANDI.  2. DOSYA GÜNCEL MÜFREDATA UYGUN OLARAK HAZIRLANDI. NASIL SATIN ALABİLİRİM? TOPLAM: 62 SLAYT /PDF =  300 TL Aşağıdaki iletişim kanallarından bize ulaşarak gerekli bilgileri alabilirsiniz. ÖRNEK SLAYTLARIMIZI İNCELEMEDEN KARAR VERMEYİN TARİH 9 ÖRNEK SUNU İNCELEMEK İÇİN TIKLA TARİH 10 ÖRNEK SUNU İNCELEMEK İÇİN TIKLA TYT KURS ÖRNEK SUNU İNCELEK İÇİN TIKLA TARİH 11 ÖRNEK SUNU İNCELEMEK İÇİN TIKLA  T.C İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK ÖRNEK SUNU İNCELEMEK İÇİN TIKLA ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ ÖRNEK SUNU İNCELEMEK İÇİN TIKLA TÜRK KÜLTÜR VE MEDENİYET TARİHİ ÖRNEK SUNU İNCELEMEK İÇİN TIKLA

YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYESİ SLAYT

Bu sayfada sizler için hazırladığımız  tarih konu anlatım slaytlarına  yer verdik.Slaytlar yeni müfredata uygun olarak hazırlanmıştır.Y erleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi sunu su hazırlanırken yeni ders kitabından yararlanılmıştır.  Bu   tarih sunuları   öğrenci

DEĞİŞEN DÜNYA DENGELERİ KARŞISINDA OSMANLI SİYASETİ (1595-1774) SLAYT

Bu sayfada sizler için hazırladığımız  tarih konu anlatım slaytlarına  yer verdik.Slaytlar yeni müfredata uygun olarak hazırlanmıştır.    DEĞİŞEN DÜNYA DENGELERİ