Ana içeriğe atla

50- KURTULUŞ SAVAŞI, DOĞU CEPHESİ, GÜNEY CEPHESİ, BATI CEPHESİ, I. İNÖNÜ SAVAŞI, LONDRA KONFERANSI

KURTULUŞ SAVAŞI

Düzenli Ordunun Kurulması
•Mondros Ateşkes Antlaşması’nin imzalanmasından sonra Osmanlı Ordularının büyük bölümü terhis edilmiş, silah ve cephaneleri

elinden alınmıştır.
•Bu karara uymayarak ordularını dağıtmayan sadece Doğu Anadolu'daki 15. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir’dir.
•İstanbul Hükümeti’nin Mondros Ateşkesinden sonra başlayan işgallere karşı kayıtsız kalması Kuvayımillîye birliklerini ortaya çıkarmıştır.
•Kuvayımillîye birlikleri Sivas Kongresi kararıyla Temsil Kuruluna, bir süre sonra da TBMM'ye bağlanmıştır. Ancak bütün çabalara rağmen birliklerin hareketleri önlenememiştir.
•Gediz Savaşındaki başarısızlıktan sonra Kuvayımillîye birlikleri tartışmalara yol açmış ve cephe üstündeki etkinliği azalan Ali Fuat Paşa görevinden alınmış ve cephe Batı ve Güney cepheleri olmak üzere ikiye ayrılmıştır.
•Batı Cephesi komutanlığına İsmet İnönü, Güney Cephesi komutanlığına da Refet Bele atanmıştır.
•İki cephe de doğrudan Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Reisliğine bağlanarak düzenli ordu oluşturulmuştur (8 Kasım 1920).

Kuvayımilliye’nin Kaldırılış Nedenleri:
•Herhangi bir merkezden emir almaksızın, kendi başlarına hareket ediyorlardı.
•Bölgesel, dağınık hareket ediyorlardı.
•Keyfi uygulamalar ve cezalandırmalar yapıyorlardı.
•İhtiyaçlarını halktan zorla alıyorlardı.
•İşgale karşı beklenen ölçüde başarılı olamamışlardı.

Doğu Cephesi:
•I. Dünya Savaşı sonunda imzalanan Bresit Litowsk Antlaşması’yla Ruslardan Kars, Ardahan ve Batum geri alınmış, ancak Mondros Ateşkes Anlaşması’yla bu topraklar boşaltılmak zorunda kalınmıştır.
•Ermeniler’in bölgedeki Türkleri katlederek saldırılarını artırmaları üzerine TBMM Ermenilere karşı savaş kararı almıştır.
•15. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir, Ermenileri yenilgiye uğratarak Kars’ı ve Sarıkamış'ı geri almıştır. Gümrü’nünde ele geçirilmesi üzerine Ermeniler barış istemişlerdir.

Gümrü Antlaşması (3 Aralık 1920):

•Aras Nehri ile Çıldır Gölü sınır sayılacaktır.
•Kars, Sarıkamış, Iğdır TBMM’ye bırakılacaktır.
•Ermeniler Misakımillî’yi kabul edecek ve Sevr Antlaşması’nı tanımayacaklardır.
•Bu antlaşmayla Doğu Cephesi kapanmış, birliklerin batıya kaydırılması ile Yunanlılar karşısında daha fazla güç kazanılmıştır.
•Ermenilere karşı kazanılan zafer TBMM’nin ilk askeri başarısı,
•Gümrü Antlaşması ise ilk antlaşması ve ilk siyasi başarısıdır.
•TBMM’yi ve Misakımilli'yi tanıyan ilk devlet Ermenistan'dır.
•İlk kez bir antlaşmada Türkiye Devleti tabiri kullanılmıştır.

Güney Cephesi:
•Fransızlar ve onların kışkırttığı Ermeniler Antep, Urfa ve Maraş’ta Türklere karşı saldırılarını artırmışlardır.
•Bölgede Kuvayımillîye birlikleri Fransız ve Ermeni kuvvetleriyle mücadele ederek topraklarını işgalcilerden kurtarmışlardır.
•Güney Cephesi'nde sadece Kuvayımilliye ile mücadele edilmiştir; düzenli ordu yoktur.
•Bölgede düzenli ordu bulunmadığından Fransızlar durdurulmuş ancak tamamen bölgeden çıkarılamamıştır.
•Cephe, Batı Cephesi’nde yapılan Sakarya Savaşından sonra Fransızlar ile imzalanan Ankara Antlaşması’yla kapanmıştır. (20 Ekim 1921).

BATI CEPHESİ

I. İnönü Savaşı (6-10 Ocak 1921)


•Düzenli orduya geçişin henüz tamamlanamadığı bir dönemde, Yunanlılar TBMM güçlerine karşı saldırıya geçmişlerdir. Bu saldırının amaçları şunlardır:
•TBMM’ye Sevr’i kabul ettirmek
•Eskişehir’i alarak demiryollarını kontrol edebilmek
•TBMM’yi saf dışı bırakmak
•İtilaf Devletleri’nin desteğini devam ettirmek
•Yunan saldırısı, Çerkez Ethem İsyanı ile aynı dönemde gerçekleşmiştir.
•Yunanlılar bu isyandan yararlanmaya ve TBMM güçlerini zor durumda bırakmaya çalışmışsa da, yenilmişlerdir.
•I. İnönü Savaşı TBMM'nin kurduğu düzenli ordunun ilk askeri başarısıdır.

I. İnönü Savaşı’nın Sonuçları
•TBMM'ye ve düzenli orduya olan güven artmıştır.
•Düzenli ordunun gücü anlaşılmıştır.
•İsmet İnönü Generalliğe yükseltilmiştir.
•İtilaf Devletleri Londra Konferansını toplamışlardır (21 Şubat - 12 Mart 1921).
•Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması imzalanmıştır (16 Mart 1921).
•TBMM'nin ilk Anayasası olan Teşkilat-ı Esasiye Kanunu kabul edilmiştir (20 Ocak 1921)
•İstiklal Marşı kabul edilmiştir (13 Ekim 1921).

Teşkilat-ı Esasiye (20 Ocak 1921)
•Türkiye'nin ilk Anayasasıdır.
•1921 Anayasası’nda cumhuriyet rejimiyle ilgili herhangi bir hüküm yoktur. Olağanüstü koşullarda hazırlandığı için içeriği çok sınırlı olmuş, kişi hak özgürlükleri ile ilgili bir hüküm içermemiştir.
•1924'e kadar yürürlükte kalmıştır.
•1921 Anayasası güçler birliği ilkesi dikkate alınarak şekillendirilmiştir.
•TBMM yasama, yürütme ve sonra yargı yetkisini kullanmıştır.
•Bu yapılanma olağanüstü koşullarda hızlı karar alabilmek ve uygulayabilmek amacıyla ilgilidir.

Londra Konferansı (23 Şubat - 12 Mart 1921)
•Temel amaç;
•Bazı değişikliklerle Sevr’i Türklere kabul ettirmek,
•İstanbul hükûmeti ile TBMM arasındaki anlaşmazlıktan yararlanmak,
•Yunan ordusuna zaman kazandırabilmek amaçlarına yöneliktir.
•Konferansa TBMM Hükümeti dolaylı olarak İstanbul Hükümeti ile birlikte çağrılmıştır.
•TBMM doğrudan çağrılmadıkça Konferansa katılmayacağını bildirmiştir. Bunun üzerine İtilaf Devletleri, TBMM Hükümetini Konferansa davet etmiştir.
•TBMM Türkler barış istemiyor propagandasını sona erdirmek amacı etkili olmuştur.
•Konferansa Osmanlı adına katılan Sadrazam Tevfik Raşa Türk Ulusunun temsil hakkının Bekir Sami Bey'de olduğunu açıklamıştır.
•İtilaf Devletleri Sevr'i bazı değişikliklerle TBMM temsilcilerine kabul ettirmek istemişler ancak TBMM temsilcileri şartları kabul etmemiş ve konferans dağılmıştır.
•İtilaf Devletleri TBMM'nin varlığını bu konferans ile hukuksal olarak tanımışlardır.

Moskova Antlaşması (16 Mart 1921)
•Taraflardan birinin tanımadığı antlaşmayı diğer taraf da tanımayacaktır.
•Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya’sı arasında imzalanmış antlaşmalar geçersizdir.
•Batum Gürcistan’a verilecektir
•Misakımillî’den ilk taviz.
•Sovyet Rusya Misakımillî’yi kabul edecektir.
•Moskova Antlaşması ile ilk defa bir büyük ve Avrupalı devlet TBMM'yi ve Misakımilli'yi tanımıştır.
•Sovyet Rusya kapitülasyonların kaldırıldığını kabul edecektir.
•Sovyet Rusya Osmanlı Devleti‘nin verdiği kapitülasyonlardan vazgeçen ilk ülkedir.

Türk- Afgan dostluk antlaşması (1 Mart 1921)
•Taraflardan birinin kabul etmediği bir belgeyi diğerinin de kabul etmeyeceği belirtildi.
•Türkiye den Afganistan'a öğretmen ve subay gönderilmesi kararı alındı.
•TBMM'yi ilk tanıyan Müslüman devlet Afganistan’dır.



Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

2023- 2024 GÜNCEL TARİH DERSİ SLAYTLARI ve TYT KURS SLAYTLARI

SAYFANIN ALTINDAKİ ÖRNEK SLAYTLARIMIZI İNCELEMEDEN KARAR VERMEYİN. BU SENE DEĞİŞEN 9, 10 VE ÖZELLİKLE 11. SINIF DERS KİTABINA GÖRE SLAYTLARIMIZI GÜNCELLEDİK % 100 YENİ DERS KİTAPLARI İLE UYUMLU YENİ MÜFREDATA UYGUN HARİTA+ GÖRSEL  + TEST + ÖZET AKILLI TAHTA İLE % 100 UYUMLU HER ÜNİTE SLAYTI 100 SAYFANIN ÜZERİNDE OKUL İÇİN DERS SLAYTLARI (39 SLAYT ve  PDF)   TYT KURS SLAYTLARI (23 SLAYT ve PDF ) NOT: TYT KURS SLAYTLARI 2 FARKLI ŞEKİLDE HAZIRLANDI.  1. DOSYA ESKİ MÜFREDETA GÖRE KRONOLOJİK OLARAK HAZIRLANDI.  2. DOSYA GÜNCEL MÜFREDATA UYGUN OLARAK HAZIRLANDI.   NASIL SATIN ALABİLİRİM? Tarih9, tarih10, tarih11, T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük, Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi, Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi + TYT Kurs Slaytı SLAYT /PDF =  4 00 TL  WhatsApp / Telegram:  0505 659 58 85 ÖRNEK SLAYTLARIMIZI İNCELEMEDEN KARAR VERMEYİN TARİH 9 ÖRNEK SUNU İNCELEMEK İÇİN TIKLA TARİH 10 ÖRNEK SUNU İNCELEMEK İÇİN TIKLA TYT KURS ÖRNEK SUNU İNCELEK İÇİN TIKLA TARİH 11 ÖR

11. SINIF TARİH 4. ÜNİTE | DEVRİMLER ÇAĞINDA DEĞİŞEN DEVLET-TOPLUM İLİŞKİLERİ | GÜNCEL TARİH DERSİ PDF İNDİR

  2022-2023 Eğitim Öğretim yılı hepimiz için hayırlı olsun. Bilgi Sarmal Tarih Zümresi olarak hazırladığımız ders notlarımızı sizlerle paylaşıyorum.  Tamamen mevcut müfredat kazanımlarına uygun, harita ve görsellerin bol kullanıldığı hem öğretmenin hem de öğrencinin işini kolaylaştırmayı amaçlayan bu notlar umarım amaca hizmet eder. Notların devamını sene içinde hazırladıkça paylaşmaya gayret edeceğiz. Aşağıdaki linkten Bilgi Sarmal Yayınları tarafından hazırlanan güncel 11. sınıf tarih dersi 4. Ünitesi olan DEVRİMLER ÇAĞINDA DEĞİŞEN DEVLET-TOPLUM İLİŞKİLERİ ünitesinin pdf ders notunu indirebilirsiniz.  Not: Bu pdf ders notları yayınevinin izni ile paylaşılmıştır. Ticari amaçla kullanmak ve içerikte değişiklik yaparak başka projelerde kullanmak yasaktır. İyi çalışmalar. DEVRİMLER ÇAĞINDA DEĞİŞEN DEVLET-TOPLUM İLİŞKİLERİ pdf indirmek için tıkla

11. SINIF TARİH 2. DÖNEM 1. YAZILI | BİLGİ SARMAL PDF İNDİR 2023

  11. sınıf tarih dersi 2. dönem 1. yazılı BİLGİ SARMAL, 11. sınıf tarih dersi 2. dönem 1. yazılı klasik sorular, 11. sınıf tarih 2.dönem 1.yazılı, 11. sınıf tarih 2.dönem 1.yazılı soruları, 11. sınıf tarih 2. dönem 4. ünite, 11. sınıf tarih dersi 2. dönem 1. yazılı PDF, 11. sınıf tarih 3. yazılı, 11. sınıf tarih 2. dönem 1. yazılıya hazırlık, 11.sınıf tarih 2.dönem 1.yazılı hazırlık, 11.sınıf tarih 2.dönem 1.yazılı tarih kursu, 11.sınıf tarih 2.dönem 1.yazılı kesin çıkar, 11.sınıf 2.dönem 1.yazılı tarih, 11. sınıf 2. dönem 1. yazılı tarih, tarih 11 2. dönem 1. yazılı, 1 1. SINIF TARİH 2. DÖNEM 1. YAZILI  | 2023  BİLGİ SARMAL PDF İNDİRMEK İÇİN TIKLA