SEÇMELİ TÜRK KÜLTÜR VE MEDENİYET TARİHİ DERSİ 2. DÖNEM 1. YAZILI
Bu sayfada sizlerle seçmeli Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Dersi 2. Dönem 1. Yazılı sorularını ve cevaplarını paylaşacağım. Bu sorular, açık uçlu ve kısa cevaplı formatta hazırlanmış olup, ders kitabındaki kazanımlara ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından paylaşılan soru dağılım tablolarına uygun olarak seçilmiştir. Yeni müfredata uygun olarak hazırladığımız Seçmeli Tarih Dersi Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi 2. dönem 1. yazılı 2024 çalışmamızda mümkün olduğu kadar fazla kazanımdan soru hazırladık ve bu soruları ayrıntılı olarak cevapladık.
Yeni Müfredata Uygun 2023- 2024 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI TÜRK KÜLTÜR VE MEDENİYET TARİHİ DERSİ 2. DÖNEM 1. YAZILI SORULARINI word formatında indirmek için tıkla
TÜRK KÜLTÜR VE MEDENİYET TARİHİ YAZILISI CEVAP ANAHTARI
Hunlar, Çin ülkesine başta canlı hayvan olmak üzere konserve et, deri ve kürk satıyor, satılan bu malların karşılığında ise tarım ürünleri ve giyim eşyaları alıyordu.
1- İlk Türk devletlerinin temel geçim kaynakları hakkında bilgi veriniz. Karasal iklimin hüküm sürdüğü Orta Asya coğrafyasında yaşayan Türkler ‘in temel geçim kaynağı hayvancılıktır. Hayvancılığın yanında tarım, ticaret ve madenciliğin de yapıldığı bu bölgede ticaret, büyük ölçüde değiş tokuş esasına dayanmıştır.
2- İlk Türk devletleri ile ilgili aşağıdaki kavramları açıklayalım.
Tarıgçı: Tarımla uğraşanlara tarıgçı deniliyordu.
Yarmak: Kök Türklerde madenî paraya yarmak deniyordu.
Çav: Uygurların ticarette ödeme aracı olarak kullandıkları kâğıt para
Tudun: Mali işlerle tudun denilen üst düzey memurlar ilgilenirdi.
Türk İslam devletleri, sosyo-ekonomik açıdan gelişmiş bölgelerde kuruldukları için bu bölgelerde zengin bir ekonomik yapıya sahip oldular.
3- Bu dönemde İslamiyet’in etkisiyle şekillenen yeni vergi türleri de görülmeye başlamıştır. Bu vergi türlerinden 2 tanesini yazınız.
Öşür, haraç, cizye ve zekât
Tımar sisteminde devlete ait topraklar (mirî) kişilere hizmet karşılığında bırakılır, kişiler bu toprağı köylülere kiralar, elde ettiği kira ve vergiler ile asker yetiştirirlerdi.
4- Tımar sisteminin hangi özelliği devlete karşı gelebilecek zengin bir yerel sınıfın varlığı engellenmiştir.
Tımar sisteminde toprak devlete aitti. Devlet sadece kullanım hakkını veriyordu. Toprağın devlete ait olması sayesinde devlete karşı gelebilecek zengin bir sınıfın varlığı da engellenmiştir.
5- Klasik Dönem Osmanlı ekonomisinde iaşecilik, gelenekçilik ve fiskalizm gibi üç ana ilkenin etkili olduğu görülmektedir. Bu ilkeleri birer cümle ile açıklayınız.
İaşecilik: Halkın refahı ve mutluluğu için piyasalarda arzu edilen kalitede ve ucuz fiyata yeteri kadar mal bulunmasıdır.
Gelenekçilik: Üretim, iş gücü ve sermayenin devamlı kontrol edilerek dengenin korunmaya çalışıldığı uygulamadır.
Fiskalizm: Yöneticiler, devlet harcamalarını kısarak devletin gelirlerini yükseltmeye çalışmasıdır.
6- Gedik hakkı, ihtiyaç duyulduğunda gerekli mesleki yeterliliğe sahip olan kişilerin dükkân açma hakkıdır. Osmanlı Devleti’nde uygulanan “gedik” sisteminin temel amacı nedir?
Gedik hakkı sayesinde ticaret, ziraat ve sanayide dengeler korunmuş, ekonomik düzenin devamlılığı sağlanmıştır.
Osmanlı Devleti’nin toprakları üzerinde tek tip vergi düzeni yoktu. Fethedilen bölgelerin coğrafî şartları, etnik ve kültürel özellikleri ile sosyal ve ekonomik yapısı dikkate alınarak vergi konusunda ayrı ayrı düzenlemeler yapılırdı. Vergiler şerî ve örfî vergiler olmak üzere ikiye ayrılırdı.
7- Osmanlı Devleti’ndeki örfi vergilerden 2 tanesini yazınız.
Çifthane: Bir çift öküz ile işletilebilen araziden alınan vergi.
Çift bozan: Toprağını izinsiz olarak terk eden veya üç yıl üst üste ekmeyenden alınan vergi.
İspenç: Gayrimüslimlerden alınan toprak vergisi.
Bac: Çarşı ve pazardan alınan vergi.
Ağıl: Sürü sahiplerinden alınan vergi.
İmdadiyeyi Seferiye: Sefer sırasında alınan vergi.
İmdadiyeyi Hazariye: Barış zamanında alınan vergi.
Derbent: Köprü veya geçitlerden alınan vergi.
Avarız: Olağanüstü hâllerde alınan vergi. (Savaş, deprem vb.)
8- Osmanlı Devleti’nde uygulanan iltizam sistemi hakkında bilgi veriniz.
Osmanlı Devleti XVII. yüzyılda uzun süren ve üst üste kaybedilen savaşlar nedeniyle ekonomik açıdan sıkıntılar yaşamış, devlet bütçesinde açıklar oluşmuştur. Osmanlı Devleti, tımar sisteminin bozulmasından sonra iltizam sistemine geçmiştir. Bu sistem, devletin vergi kaynaklarının (mukataa) işletilmesinin açık artırma usulü ile belli bir süreliğine mültezim adı verilen görevlilere verilmesine dayanıyordu.
İltizam sisteminin amacı hazineye hızlı nakit para girdisi sağlamaktır.
Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki ekonomi politikaları iki evrede incelenir. Birinci evrede liberal bir ekonomik yaklaşım, ikinci evrede ise devletçiliğin daha ağır bastığı bir ekonomik yaklaşım benimsenmiş ve karma ekonomik model takip edilmiştir.
9- İkinci evrede daha çok devletçi ekonomik yaklaşımın uygulanmasının temel nedeni nedir?
1929 yılında yaşanan Dünya Ekonomik Bunalımı ortaya çıkınca ekonomik politikalarda “Ferdin yapamayacağı işleri devlet yapar.” şeklinde tanımlanan devletçilik ilkesi uygulanmaya başlamıştır.
Bu dönem korumacı ve devletçi ekonomik politikalar uygulanmıştır.
10- İlk Türk Devletleri tarafından kullanılan “On İki Hayvanlı Türk Takvimi” hakkında bilgi veriniz.
İklim şartlarının değişkenliğini belirtmek ve zaman ile mevsimler hakkında bilgi edinmek amacıyla On İki Hayvanlı Türk Takvimi’ni kullanan Türkler, bu takvimi güneş yılını esas alarak hazırlamıştır.
On İki Hayvanlı Türk Takvimi’nde, her yıl bir hayvan ismiyle adlandırılmış, on iki yıllık zaman dilimi bir devir olarak kabul edilmiştir.
Yorumlar
Yorum Gönder